Bota është e rraskapitur nga konflikti dhe pasiguria. Por në vend që të heqin dorë, shumë njerëz janë të vendosur të bëjnë diçka për të. Ata duhet të fuqizohen – shkruan Marian Salzman.
Si shoqëri globale, ne jemi në një udhëkryq. Kemi humbur besimin te institucionet në një kohë kur sfidat me të cilat përballemi duken të pakapërcyeshme. Pasi kemi hyrë në mijëvjeçarin e ri me të paktën shpresën për një të nesërme më të mirë, ne i jemi nënshtruar një çerek shekulli kaosi dhe katastrofe. Rritja e terrorizmit, ekstremizmit dhe keqinformimit. Kërcënimi ekzistencial i ndryshimeve klimatike dhe ngjarjet ekstreme të motit gjithnjë e më të kudondodhura. Popullatat e zhvendosura. Varfëri e rrënjosur dhe pabarazi. Një pandemi globale që ka vrarë më shumë se shtatë milionë njerëz. Të gjitha këto të karakterizuara nga një trysni e shtuar.
Njerëzimit mund t’i falet që të bjerë në dëshpërim. E megjithatë, tendencat që marrin formë ndërsa hyjmë në vitin 2025 tregojnë një histori tjetër. Njerëzit janë të rraskapitur nga konflikti dhe pasiguria. Por në vend që të heqin dorë, më shumë prej tyre duken të vendosur për të bërë diçka për këtë. Ata nuk presin më që qeveritë të veprojnë. Disa nga ndryshimet që individët po përqafojnë janë të vogla dhe shumë personale: duke konsideruar seriozisht zvogëlimin e gjurmëve të karbonit, duke bërë investime të qëndrueshme në shtëpitë e tyre dhe në komunitet, duke u përpjekur për të ruajtur gjuhët, kulturat dhe traditat që po zhduken me shpejtësi. Duke kërkuar në mënyrë të vazhdueshme momente kënaqësie, duke bërë atë që munden për të kompensuar aq shumë botën.
Njerëzit janë të uritur për zhvillim dhe kjo po rrit mbështetjen mbi pragmatizmin në krahasim me ideologjinë. Sigurisht, ne mund të flasim ende për idealet e larta dhe botën utopike për të cilën aspirojnë shumë njerëz (megjithatë ata e përcaktojnë këtë), por ne kemi pritur shumë gjatë për një zhvillim të matshëm – që ‘dora e zotit’ të hyjë dhe të na shpëtojë nga vetvetja. Ne duam të shohim ndryshime pozitive sot, edhe nëse është një rritje e lehte dhe shumë më pak nga ç’ka parashikojmë. Në një botë që për shumë njerëz ndjehet sikur po ecën me hapa mbrapa, edhe hapat e foshnjës në drejtimin e duhur janë një lehtësim që mirëpritet.
Kjo ngre pyetje për qeveritë, korporatat dhe OJQ-të. Si mund ta mbështesin – dhe ta shfrytëzojnë – këtë nevojë urgjente për ndryshim midis popujve të botës? Çfarë hapash mund të ndërmarrin ata në vitin 2025 dhe më tej për të fuqizuar njerëzit që të kontribuojnë në zgjidhjet e sfidave tona më të dëmshme? Ndryshimet klimatike, varfëria, emigracioni, ekstremizmi, kujdesi shëndetësor dhe trafikimi i drogës dhe njerëzve janë vetëm disa nga çështjet që kërkojnë bashkëpunim përtej institucioneve dhe kufijve. Qytetarët nuk mund të shpresojnë t’i zgjidhin të vetëm.
Një rrugë kyçe për zhvillim do të përfshinte transparencë dhe dialog të hapur. Çfarë mund t’i mësojë Italia pjesës tjetër të botës për ruajtjen e trashëgimisë kulturore? Çfarë mësimesh mund të marrim nga Norvegjia dhe Kili për zbatimin e politikave efektive të klimës? Si mund t’i përshtatin shtetet e tjera sistemet e paralajmërimit të hershëm dhe infrastrukturën elastike të Japonisë për të kufizuar rreziqet e fatkeqësive natyrore? Çfarë mund të mësojnë vendet që përballen me normat e larta të duhanpirjes nga Suedia, e cila ka arritur një nga prevalencat më të ulëta të duhanpirjes në nivel global?
Zgjidhjet e botës reale janë atje. Ato janë thjesht të kufizuara gjeografikisht dhe të pamjaftueshme për të përmbushur nevojat aktuale.
Ka një mënyrë për ta zgjidhur këtë. Po sikur më shumë njerëz – nga të gjitha shtresat shoqërore dhe vendndodhjet – të fuqizoheshin për të marrë pjesë në vendimarrje? Mjetet dixhitale dhe zhvillimet në inteligjencën artificiale e bëjnë këtë shumë më të realizueshme sot se në çdo kohë tjetër në histori. Dhe pas dekadash zhgënjimi dhe pasigurie, njerëzit janë gati të veprojnë.
Sfida do të jetë eliminimi i hierarkive vendimmarrëse dhe heqja e barrierave që kufizojnë lëvizjen e lirë të informacionit dhe ideve. Bërja e kësaj do të ndihmonte në rritjen e angazhimit tonë të përbashkët për të vepruar më shpejt dhe në mënyre efektive – duke siguruar që ky veprim të përfshijë individ nga i gjithe spektri politik dhe socio-ekonomik.
A kërkojnë kërcënimet ekzistenciale me të cilat përballemi si shoqëri globale një lloj organizimi ndryshe kur bëhet fjalë për aktivizmin qytetar – një forcë apolitike, transnacionale që fokusohet në dialogun e hapur, edukimin dhe organizimin e njerëzve për të zbatuar zgjidhje të menjëhershme?
Qytetarët e botës janë të dëshpëruar për ndryshim dhe të etur për të ndjerë se po kontribuojnë në këtë ndryshim. Çfarë mund të bëjnë drejtuesit e bizneseve dhe qeveritë në vitin 2025 dhe më tej për ta bërë këtë të mundur?
Bota pret.
Marian Salzman është Zëvendës Presidente e Global Communications në Philip Morris International. Këndveshtrimet e paraqitura në këtë artikull janë të vetë autorit dhe nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e ndonjë organizate tjetër.
Ky artikull u botua për herë të parë në edicionin e Davos 2025 të Diplomatic Courier.
Lini një Përgjigje