Sallata valeriana është një bimë që rritet gjatë gjithë vitit dhe bën pjesë në familjen botanike Valerianaceae. Ajo rritet kryesisht si perime gjethore dhe në Shqipëri njihet edhe si sallata e misrit, sallata e fushës apo marulja e qingjit.
Kjo marule rritet në tokë kryesisht të thatë dhe me pak lagështirë. Bima rritet nga 15 deri në 30 centimetra. Gjethet janë në ngjyrë jeshile të errët dhe kanë një shije karakteristike, të ëmbël dhe pak arrore. Lulet kanë pesë petale të bardha që formojnë figurën e hinkës 1.5-2 milimetra të gjatë. Frutat rrumbullake të valerianës janë me ngjyrë të verdhë.
Vlerat ushqyese
Në 56 gramë të kësaj sallate gjenden 12 kalori, 1.12 gramë proteina, 0.22 gramë yndyrna të plota dhe 2.02 gramë karbohidrate. Në të njëjtën sasi të kësaj sallate gjenden 21.4 mg Vitaminë C, 1.22 mg hekur, 0.153 mg Vitaminë B6, 0.201 mg mangan, 0.075 mg bakër dhe 257 mg kalium.
Sallata valeriane ndihmon në uljen e nivelit të triglicerideve, inflamacionit, rreziqeve të zemrës, kancerit dhe përmirëson nivelin e kolesterolit të mirë dhe trejtjen. Ajo përmban 30% më shumë hekur në krahasim me spinaqin. Ndihmon në zbutjenne stresit, depresionit dhe lodhjes. Gatuhet me avull dhe shtohet në sallata të ndryshme. Lexoni më poshtë vlerat shëndetësore të sallatës valeriane renditur nga AgroWeb.org.
1. Trajton hipertensionin
Pacientët që vuajnë nga tensioni i lartë kanë shanse të larta për t’u prekur nga sëmundjet kardiovaskulare. Përfitimi i vitaminës C tek sallata valeriane ndihmon në uljen e tensionit të gjakut.
2. Rrit imunitetin
Vitamina A tek sallata valeriane zgjeron funksionet e sistemit imunitar dhe e mbron atë kundër infeksioneve duke aktivizuar kundërpërgjigjet limfatike ndaj antigeneve. Për më tepër, ajo promovon funksionet e qelizave të bardha të gjakut dhe parandalon hyrjen e baktereve në organizëm duke u transformuar në një mburojë të dyfishtë.
3. Ndihmon me shtatzaninë
Mungesa e hekurit rrit shanset për lindje të parakohshme dhe lindje nënpeshë të fëmijës. Marrja e hekurit që gjendet tek sallata valeriane ndihmon në uljen e shanseve për lindjen e parakohshme me 10.2 përqind.
4. Përshpejton metabolizmin
Vitamian B6 ka aftësinë të metabolizojë të gjithë ushqyesit dhe të përthithë prej tyre energjinë që i nevojitet trupit. Kjo vitaminë është shumë e dobishme për të gjithë procesin e metabolizmit të vitaminave, yndyrnave, karbohidrateve dhe amino acideve.
5. Forcon shëndetin e trurit
Vitamina B6 që gjendet tek marulja e qingjit ndihmon funksionet dhe zhvillimin e trurit. Studimet kanë treguar që pamjaftueshmëria e vitaminës B6 kontribuon në sëmundjen e Alzheimerit, sklerozës dhe problemeve me zhvillimin dhe funksionet e trurit. Vitamina B6 ka një ndikim të jashtëzakonshëm në të gjitha këto funksione, kryesisht duke mbajtur nën kontroll nivelin e homocisteinës, që është një ndër shkaktarët kryesorë të sëmundjeve të zemrës dhe dëmtimeve të neuroneve.
6. Kuron diabetin
Sallata valeriane është e pasur me mangan, një mineral i domosdoshëm për formimin e enzimave të tretjes, të cilat transformojnë amino acidet e proteinave në sheqer dhe ekuilibrojnë nivelin e sheqerit në gjak. Mangani ndihmon në parandalimin e rritjes së nivelit të sheqerit në gjak që në vetvete shkakton diabet.
Si mund ta konsumoni sallatën valeriane
• Sallata valeriane ose marulja e qingjit konsumohet e gjallë duke e shtuar në sallatë.
• Ajo mund të gatuhet me avull si perimet dhe zarzavatet e tjera.
• Mund të përdoret në supa, omletë, oriz ose për mbushje.
• Marulja e qingjit mund të përdoret në përgatitjen e panineve.
• Mund të përzihet me zarzavate të tjera, siç është lulerradhiqja apo çikoret.
• Gatuhet si spinaqi, ose përdoret si zëvëndësues i tij apo sallatave të tjera.
• Mund të spërkatet me vaj bajamesh dhe uthull.
Të dhëna të tjera
Gjethet e kësaj bime janë një burim i shkëlqyer i vitaminave C, E, A, B9, B6, kaliumit dhe hekurit. Marulja e qingjit mban këtë emërtim, për shkak se forma dhe përmasa e gjetheve i ngjan gjuhës së qingjit./AgroWeb.org
