Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural në bashkëpunim me institucionet e linjës, kanë listuar produktet tradicionale vendase për secilin nga 12 rajonet e Shqipërisë.
Kjo agjendë jep informacion të detajuar mbi prodhimet tipike potenciale dhe firmat shqiptare sipas rajoneve nga lartësitë e Bjeshkëve të Nemuna deri në pemishtet e Konispolit.
Produktet shqiptare që shumica e të huajve njohin janë rakia Grapa, vaj ulliri, bimë aromatike dhe mjekësore, gështenja, etj.
Por ndërkohë që ka një gamë të gjerë të produkteve tradicionale që përfshijnë bimë, kafshë, veshje dhe ushqime dhe pije, promovimi i të cilave i shërben edhe njohjes më të mirë mes rajoneve shqiptare.
Lista do të ndihmojë të gjithë ata që udhëtojnë për herë të parë në pjesë të panjohura të Shqipërisë dhe madje edhe kompani në të gjithë botën që kërkojnë të importojnë produkte shqiptare.
Shije e Traditë
Për rajonin e Beratit janë: Varietet ulliri Kokerrmadh, Vreshtat: rrushi Pulez në Karkanjoz
Frutat: qershi Droboniku, fiq nga Roshniku, mishi i dhisë nga Roshniku, ëmbëlsirat reçel, pelte, fruta të thata
Ura Vajgurore; varietetet e ullirit: Kokerrmadh, Marks, Frantoi, vreshtat: Pulez, bardhezi Shesh, Serina, frutat: Qershi, shegë, qershi të errët, arra dhe bajame. Grappa: Arrë jeshile
Kuçova varietetet e ullirit: ullinjtë e kuq të Velagoshti, Kokerrmadh të Beratit, Grappa: rrush, kumbulla, dëllinjë, misër. Verë: verë lokale, ushqim i fermentuar: turshi.
Skrapari: Pemishte: pemë luleshtrydhe, kumbulla, rrush Grappa: Skrapari grappa
Polican: Bujqësia: blegtori në Kapinova Verë: verë lokale
Arrorë e Fruta Plot
Rajoni i Dibrës: kumbulla Tropojë, arra, lajthi, gështenja, fasule marine. Bujqësia: dele leshi kaçure, dhi, djathë nga mali Korabi. Ushqim tradicional: Jufka, ushqim i përpunuar turshitë, reçeli e komposto
Bulqiza: Kumbulla, arra dhe lajthi.
Rajoni i Durrësit: Ullinjtë e bardhë dhe të errëta. Vreshtat: Shesh bardh e zi, Tajka e kuqe, Hafuzali Frutat: Varieteteve të kumbullave me shkëlqim dhe vardare, shegë të ëmbël dhe dividishe, fiq të kuq dhe të errët.
Kruja :Ullinjtë: e bardhë, frangu, krispi. Vreshtat: Tajka, Shesh i zi dhe i bardhë. Domate të sezonit të vonë nga Nikla, fiq Cingel
Rajoni i Elbasanit; Ullinjtë Mixan, Kokerrmadh, vaj ulliri, vreshtat Razaki. Frutat: Shegët Dividishe, mollët Gjeca, arra nga Gjinar, duhan lokal domatet prodhojnë nga Labinot, Funari dhe Gjinar. Djathë nga Stopani, mish qengji dhe dhie keci, bimë mjekësore, bletari.
Pjata tradicionale: tavë Elbasani, ballokume
Cerrik Ullinjtë: Mixan, Kokerrmadh, vaj ulliri, shegët Dividishe, duhanin lokal, bletari mishin e dhise qengji dhe kecit
Belsh, Ullinjtë: Mixan, Kokerrmadh, vaj ulliri, djathin, bimë aromatike dhe mjekësore:shafran, urtë, rigon, lule misri
Peqin, ullinjtë, vajin e ullirit, vreshtat Razaki.
Librazhd, vreshtat: Razaki, arra nga Gizavezhda dhe gështenja, patate nga Stebleva, gjelat e detit, djathë i bardhë nga Sopoti, mish dhie e vera e kuqe
Perrenjas arra nga Gizavezhda dhe gështenja, fasulet e bardha, djathin e bardhë nga Sopoti, bimë të ndryshme mjekësore dhe aromatike, verë e kuqe, mjaltë nga Sopoti
Ushqim i përpunuar ose i thartuar: turshi, reçel, komposto dhe këtu kultivohet edhe peshku.
Nga Fieri në Gjirokastër
Në rajonin e Fierit përfshirë, Roskovecin, Lushnjen Divjakën, Mallakastrën kryesojnë ullinjtë Finja, vaj ulliri vreshtat: Shesh, Vlosh, Kraps, fasulet. Perimet: domate, speca, kastravec, bostani, etj.
Ndërsa kryeson me mishin e shpendëve dhe të të imtave. Bimë aromatike dhe mjekësore: Rozmarinë, dafinë, balsam limoni, gjethe ferrë, calendula, borzilok, spurges, bletaria pjata tradicionale: tavë me rosë dhe kos, gjel deti dhe presh. Produkte të përpunuara dhe të thartuara: turshi, komposto, salca.
Në rajonin e Gjirokastrës që përfshinë Libohovën, Përmetin, Dropullin kryeson me prodhimin tradicional blegtoral: qumësht, gjalpë, djathë i bardhë, bagëti viçi. Bimë aromatike: Sideritis, Sherebela dhe rigoni i bardhë, arra, bajame dhe lajthi. Ndërsa Përmeti dallon për domatet e vona e Dropulli për kumbulla dhe fiq, arra, patatet lokale.
Korçë, Kukës, Shkodër
Rajoni i Korçës që përfshinë Maliqin e Kolonjës dallon për vreshtat: Serinë bardh e zi
Frutat: Mollë të ndezura të shijshme, manit të zi nga Boboshtica, arra, fasulet, domate zarzavate, e bimë mjekësore: urtë, dëllinjë, trëndafil i egër, tërfili i kuq, balsam limoni, timus.
Rajoni i Kuksit, që përfshinë edhe Hasin e Tropojën dallon për fasulet, patatet e Shishtavecit, blegtorinë kumbullat, arroret e boronicat e egra.
Rajoni i Shkodrës dallon për ullinj e bardhë, vaj ulliri, frutat shegë e qershi, gështenjat e Dukagjinit, duhanin, patate perimet e ndryshme bimët mjeksore dhe rakinë e kumbullës, misrit, manit dhe rrushit. Këtu dallojnë shumë punimet artizanale që janë shumë të zhvilluara dhe tradita e këtij biznesi ruhet dhe është shumë e përhapur.
Tiranë, Vlorë e Sarandë
Në rajonin e Tiranës, dallon prodhimi i ullinjve, rakisë, perimeve të ndryshme. Ushqim tradicional: Fergese me speca ose mëlçi në një tenxhere balte.
Rajoni i Vlorës kryeson me prodhimin e ullinjve dhe prodhimin e vajit të ullirit, mjaltit mishit, bimëve mjekësore dhe prodhimi i perimeve të ndryshme.
Rajoni i Sarandës njihet ndryshe edhe si shtëpia e midhjeve. Ndërsa dallon për prodhimin e ullinjve Kalonji, Frantio, dhe Leccino. Peshkimi këtu kryeson me midhjet e Butrintit, barbuni i kuq, karkalecat, levrekja evropiane, ngjala, kungulli i detit, barbuni. Këtu prodhohen llojshmëri agrumesh, blegtoria është e zhvilluar.Pjatë tradicionale është byreku me pulë, musakaja.
