Të dyzuar se çfarë vere të blini për të shoqëruar pjatat tradicionale të Vitit të ri? Entela Cenko, someljere, menaxhere dhe eksperte e ngritjes dhe ristrukturimit te restoranteve na ka dhënë disa ide mjaft interesante për kombinimin e ushqimeve tradicionale në darkën e fundvitit me verën që nuk mungon në asnjë tryezë festive. Këshilla ka dhe për të rinjtë që pas mesnate lënë familjet për t’iu bashkuar shoqërisë në lokale. Pra çfarë duhet të pijnë ata për të mos pasur dhimbje koke. Në intervistën për AgroWeb.org, Cenko i jep rëndësi edhe përdorimit të verës vendase për të cilën përdoret rrushi autokton.
Çfarë verërash mund të përdorim për ushqimet tradicionale shqiptare në natën e ndërrimit të viteve, pra me sallatat ruse, gjelin me përshesh, e të tjera?
Në fakt rakia është pija tradicionale që shkon shumë me ushqimet tona. Lidhur me verën, mezet dhe sallatat nuk kërkojnë verëra shumë të strukturuara duke marrë parasysh që gjatë darkës do të kemi gatime, të cilat do të vijnë në rritje në kompleksitetin e tyre si në shije ashtu dhe në aroma. Me këtë logjikë janë të preferuara vera e thatë e bardhë dhe vera e gazuar ose ndoshta, në qoftë se eshte antipaste ose meze më e strukturuar, mund të shërbehet verë rozato ose verë e kuqe e re.
Për meze si sallata ruse ose antipasta me yndyre të lartë shkojnë mirë verërat e prodhuara jo me menyrën klasike por me menyren Sharmat (Charmat) të cilat ndihmojnë në tretje dhe në pastrimin e gojës nga yndyrat. Shkojnë përshembull verëra me bazë varietetesh si Sauvignon, Ribolla Gialla, Catarratto, Inzolia, Fiano, Greco, Pinot grigio, Tocai Friulano, Gavi, etj.
Për gjelin me përshesh, kemi një mish të bardhe por dhe mbushja ka shije delikate, prandaj do të shkonin verërat jo shumë alkoolike. Mund t’i shkojnë si verërat e bardha ashtu dhe të kuqet me tanine të ulta dhe mundësisht të reja psh Chardonnay dhe Pinot Blanc, ose nje Dolcetto, Barbera, etj
Para darke, me çfarë antipaste mund ta nisim dhe me çfarë vere mund ta shoqërojmë?
Kjo Natë në vetvete është e gjatë. Pasditja fillon e lehtë dhe nëse ju keni ftuar miq, një mirëseardhje e këndshme do të ishte një verë e nxehtë me shijen e aromave ekselente (erëza e fruta) me një antipastë të ftohtë (bukë e thekur e salca të ftohta, proshuta e sallame të shoqëruar me një djathë të stazhonuar masë e ngurtë (përshembull Pecorino pikant).
Pasi pijnë verë në shtëpi, të rinjtë zakonisht dalin nëpër lokale dhe konsumojnë të tjera pije. Çfarë duhet të pijnë që të nesërmen të mos zgjohen me dhimbje koke?
Indet rreth trurit janë përbërë kryesisht nga uji, dhe dehidratimi shkakton tkurrje tek indet, duke krijuar presion në kokë. Alkooli mund të çojë në dehidratim, prandaj sigurohuni që vazhdimisht të pini ujë gjatë gjithë natës.
Mundohuni që mos të ndërroni pije dhe të mos pini shumë. Nese pini, përpiquni të shtoni nivelin e ujit për t’u hidratuar. Përshembull, shoqëroni çdo pije alkoolike me një gotë ujë për të shmangur dhimbjen e kokës të nesërmen.
Pirja me një stomak bosh bën që alkooli të përthithet më shpejt, kështu që të rinjtë duhet të përpiqen të marrin ushqime të freskëta dhe karbohidrate të shëndetshme para pijeve. Shumë hulumtime tregojnë se me një stomak të mbushur plot me ushqime të shëndetshme mund të ndihmojë për të mbajtur përmbajtjen e alkoolit në gjak në një nivel më të ulët.
A duhet të kenë shqiptarët verë vendase në tavolina, apo cilësia le per të deshiruar?
Shqiptarët duhet patjetër të kenë edhe verë vendase në tryeza. Ne sot kemi kantia shumë të mira, që prodhojnë verëra me cilësi dhe standarde shumë të larta. Duke konsumuar sa më shumë verëra shqiptare, ne ndihmojmë prodhuesit tanë të kenë më shumë të ardhura dhe të investojne më tej në rritjen e cilësisë së vererave. Duhet thjesht të njohim kantinat si edhe llojet e verërave që ato prodhojnë. E mira është që edhe nga këto kantina të përzgjidhen verera me bazë të rrushit autokton shqiptar.
Në Shqipëri ekzistojnë 13 kultivarë autoktonë të ruajtura tradicionalisht në rajone të ndryshme gjeografike. Të tilla janë: Kallmet, Shesh, Puls, Debinë, Vlosh, Cerruja, Serine, Sypule, Dhelpërak, e të tjerë./AgroWeb.org
*Rezarta Delisula është zëvendës-kryeredaktore e Gazetës Shqiptare dhe punon si gazetare që prej vitit 1998. Përgjatë karrierës profesionale 17 vjeçare, shkrimet e saj kanë prekur më së shumti çështjet sociale dhe problematikat mjedisore. E apasionuar pas produkteve organike dhe kultivimit të tyre, Rezarta është veçanërisht e interesuar për jetesën e gjelbër. Ky artikull është shkruar ekskluzivisht për AgroWeb.org.
