Mund të mos i keni dëgjuar, por Umami dhe Kokumi kanë fituar mjaft popullaritet në botë, sidomos në kohët e sotme.
Ato vijnë nga gjuha Japoneze dhe përdoren gjerësisht për të përshkruar ndjesitë që ju ngjall ushqimi i mirë.
Kuptimi i Umami dhe Kokumi
Në Japonisht, Umami përkthehet ‘shije e këndshme’ dhe përkufizon shijen e pestë pas katër të tjerave të njohura tashmë, siç janë: e ëmbla, e tharta, e hidhura dhe e kripura.
Umami përdoret për të përkufizuar një shije të ushqimit, e cila është shumë e këndshme dhe kënaq qiellzën. Me këtë fjalë mund të përshkruhet shija e një ushqimi mishtor me aromë ndjellëse.
Kokumi nga ana tjetër ka të njëjtën origjinë si Umami dhe përkufizon ndjesinë që të jep shija e një ushqimi, e cila mund të përkufizohet si ‘shije e fortë dhe e plotë’.
Kokumi është një ndjesi që del në pah kur keni ngrënë një ushqim me shije të ndezur që të stimulon qiellzën për një kohë të gjatë.
Ideja është e tillë që nëse një ushqim ka një shije të thellë dhe shumëdimensionale me një harmoni të plotë aromash, atëherë me siguri do të përjetosh një Kokumi.
Kokumi është ndjenja që të gjithë ne e kemi përjetuar sa herë kemi ngrënë një ushqim ose gatim që na ka lënë mbresa. Bëhet fjalë për ato ushqime që të përfshijnë çdo qelizë dhe të marrosin duke të të mbetur në kujtesë gjithë kohën. Kjo ndjesi është Kokumi.
Kokumi përjetohet kur përbërësit e një gatimi ruajnë shijen karakterstike, por ndërthuren me të tjerët dhe ofrojnë një oaz të bukur ndjesish. Disa ekspertë mendojnë që këto fjalë përshkruajnë mirë shijen e gjashtë, që është e ngjashme me shijen e hidhur. Shija e Kokumit, sipas tyre, ka receptorët përkatës në gjuhën e njeriut. Shkencëtarët japonezë janë të mendimit se kur receptorët e kokumit në gjuhë aktivizohen, ato shumëfishojnë ndjesitë e të ëmblës, të kripurës apo të umamit.
Ndonëse nuk është arritur akoma të përcaktohet shija e qartë që korrespondon me Umamin ose Kokumin, besohet se në fund të fundit, gjithçka varet nga përbërësit kimikë të çdo ushqimi.
Si t’i ndani në produkte?
Produktet shtazore, perimet dhe peshqit janë disa ushqime të pasura me përbërës që shkaktojnë ndjesinë Umami.
Karkalecat e detit, kërpudhat dhe gocat e detit janë të pasur me përbërës që janë përgjegjës për ndjesinë Umami. Qumështi, qepët, djathi dhe mtharmi, janë produkte që ngjallin ndjesinë Kokumi.
Në shoqërinë e sotme kanë dalë në pah shqetësime të panumërta mbi diabetin dhe tensionin e lartë të gjakut, që shkaktohen nga konsumi i tepruar i kripës dhe sheqerit.
Ndjesitë e kënaqësisë së shijes Umami dhe Kokumi përjetohen ku gatimi i produkteve është sa më afër natyrales, pa kripëra, sheqerna apo yndyrna të shtuara.
Ndaj këtu dy shije janë zëvendësuesit perfekt të produkteve që na bëjnë dëm.
Umami promovon ngopjen por me sasi të vogla të kripës.
Umami ndihmon në shumëfishimin e ndjesisë së shijes së kripur në një ushqim, por pa rritur sasinë e kripës të përdorur.
Kokumi përjetohet me ushqime të shëndetshme shijeplotë, pa shtuar sasi të kripës, vajrave, sheqerit dhe yndyrnave të tepërta./AgroWeb.org
